สมอพิเภก มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Terminalia bellirca (Gaertn.) Roxb.
เป็นไม้ผลัดใบ มีตั้งแต่ขนาดกลางจนถึงขนาดใหญ่
ส่วนที่นิยมใช้เป็นยาคือผลแก่ มีรสเปรี้ยว ฝาดหวาน เป็นยาระบาย บำรุงธาตุ แก้เสมหะจุกคอ แก้โรคตา แก้ไข้ แก้ริดสีดวงทวาร
สมอพิเภก นั้น มีน้ำมันที่ออกฤทธิ์คล้ายน้ำมันระหุ่งเป็นยาระบาย ส่วนผลสุกมีสารสำคัญที่กระตุ้นการหลั่งน้ำดีช่วยทำให้ระบบย่อยการทำงานได้ดีขึ้น ช่วยรักษาดีซ่าน
ยังเป็นสมุนไพรที่มีฤทธิ์ยับยั้งการกลายพันธุ์ของเซล ต้านเชื้อแบคทีเรีย ต้านไวรัส ต้านเชื้อรา ยีสต์ ต้านมาลาเรีย
ลดความดันโลหิต ยับยั้งระดับไขมันในเลือด ยับยั้งเบาหวาน หลอดเลือดอุดตัน ป้องกันฟันผุ ลดการอักเสบ แก้สิวอักเสบ คลายกล้ามเนื้อมดลูก ยับยั้งการแพร่กระจายของไวรัสเอดส์